(Digitale) Informatievaardigheden

Het komt niet zo heel vaak voor dat naar informatievaardigheden serieus kwantitatief onderzoek wordt gedaan. Met name de 'believers' in de digitale generatie lijken zich nogal eens te verliezen in wishful thinking en de 'non believers' berijden al jaren dezelfde stokpaardjes. Via het IP Nieuwsoverzicht kwam ik gisteren echter een rapport op het spoor van Alexander van Deursen en Jan van Dijk (dé Jan van Dijk), beiden werkzaam bij de TU Twente, dat de uitzondering op de regel lijkt te zijn. Hoewel in het onderzoek de dreigende ongelijkheid in toegang tot digitale overheidsinformatie centraal staat, is er uit het rapport ook wel een en ander af te leiden over informatievaardigheden in het algemeen.

De auteurs maken onderscheid tussen operationele, formele, informatie- en strategische vaardigheden, een variant op het onderscheid dat Jan Steyaert al eerder maakte. Aan de hand van verschillende internetopdrachten is onderzoek gedaan naar de relatie tussen prestaties op de vier verschillende vaardigheden en variabelen zoals geslacht, leeftijd en opleidingsniveau. De resultaten zijn niet heel revolutionair: ze bevestigen onder andere dat jongeren weliswaar relatief hoog scoren op operationele vaardigheden ('knoppenkennis') en formele vaardigheden (navigeren, de weg kunnen vinden op het internet) maar dat leeftijd niet bepalend is voor de meer intellectuele informatievaardigheden (evalueren en selecteren, kiezen van correcte zoektermen) en strategische vaardigheden (zinvol gebruik van informatie voor het bereiken van persoonlijke of professionele doelen).

Ik heb het rapport nog niet helemaal doorgelezen maar zo links en rechts wel wat interessante passages opgespoord. Zo wordt van de hierboven genoemde vaardigheden opgemerkt dat ze 'cumulatief' zijn. Dat betekent dus dat operationele en formele vaardigheden een voorwaarde zijn voor het verwerven van (digitale) informatie- en strategische vaardigheden. Wellicht ook te beschouwen als een open deur maar dan een die bij bijvoorbeeld de veel gebruikte ACRL-normen gesloten blijft. Daar bevindt de eerste norm ('determines the nature and extent of the information needed') zich direct al op het strategische niveau.

Technorati tags: Digital literacy Information literacy